Als de Corona-periode iets heeft gedaan is het wel dat het ons allemaal ruim de kans heeft gegeven te reflecteren op de huidige tijd. Sinds het virus het nieuws niet meer beheerst en we allemaal de ratrace van het gewone werkende leven weer ingaan is het goed om stil te blijven staan en te bedenken; hoe nu verder? GOGBOT 2022 stond dan ook in het teken van kijken naar een duurzame toekomst.
Onder de vlag van het thema: SO FUTURE! From Solarpunk to Metaf*ck reflecteerden we op hoe onze toekomst er mogelijk uit gaat zien, en wie dat bepalen. De toekomst voorspellen is in onze tech-samenleving geen spiritueel kinderspel meer: data is het nieuwe goud en voorspellingen zijn handel. Hoe wordt deze kennis en macht verdeeld, en hoe claimen we ons eigen aandeel daarin? En hoe moeten we ons verhouden tot de toekomst als we de ene na de andere crisis doormaken?
GOGBOT laat het voorspellen van de toekomst over aan de visionairs van de samenleving: kunstenaars. Waar de gewone burger de toekomst op zich af laat komen is de kunstenaar observerend én handelend. De kunstenaar schetst ons (mogelijke) toekomstscenario’s en werpt daarmee ook de vraag op: is dit hoe we willen leven?
SO FUTURE staat voor het afstand nemen van simpel zwart-wit denken. Een puur dystopische of utopische houding gaat ons niet verder helpen, in plaats daarvan propageren wij een licht ironische maar geïnformeerde blik, die de benodigde distantie houdt zonder onverschillig te worden.
METAFUCK is een staat waar we niet in willen verkeren. Meta-fucked zijn we op het moment dat grote bedrijven een monopoly krijgen op de ideeën en visies die we voorgeschoteld krijgen. Facebook die de term Metaverse uit een dertig jaar oud science-fiction boek opdiept en ermee aan de haal gaat bijvoorbeeld.
Wij reageren met een flinke dosis SOLARPUNK. Deze ideologische do-it-yourself houding stelt rebels antikapitalisme tegenover hersenloze exploitatie. Het staat voor de synthese van tech en natuur, wel de toekomst in maar mét ecologisch bewustzijn. Een beetje Solarpunk zou iedereen goed doen, het is een optimistische beweging die ons kan helpen een betere toekomst te creëren: doe het zelf en doe het beter!
Memes vatten soms perfect onze gedachten samen, om met Doge te spreken: So Future, yes yes much like! Met GOGBOT 2022 pakten we de toekomst vier dagen en nachten lang bij de strot, we won’t let ourselves be meta f*cked!
Stationsplein
Hansje van Halem ontwierp vijf torens met futuristische patronen. Abacus theater, ViaOral, Jelle de Graaf en Oskar Kish en Eddie Egal zorgden met hun werken voor het kenmerkende rauwe GOGBOT randje. Performances van The C-Men en Foundscape Orchestra brachten de opening tot leven en FUX news deed op ontregelende wijze verslag door de rollen om te draaien en publiek óók journalist te laten zijn. So Future: een visitekaartje voor de stad waar niemand omheen kon.
De 'Fuck Putin party' op het stationsplein was zowel kunst als statement. Harde muziek, Oekraïense kunstenaars die 'fuck Putin' schreeuwden en beelden van de dictator die voorbijflitsten. T-Shirts met Putins hoofd op een piemel waren te koop op het stationsplein. Een staaltje activistisch GOGBOT dat helaas zeer actueel en zeer nodig was.
Vijf vierkante torens met spandoeken tot zes meter hoog bedrukt met kleurrijke, hallucinante grafische patronen van o.a. wegen en natuur. Ze vormden de ijkpunten en brachten structuur in het bonte visuele landschap van het stationsplein. Een skyline van eye catchers; je ogen konden eindeloos dwalen door deze ‘Patterns of the future’ van Hansje van Halem.
Speciaal voor de opening van GOGBOT creëerden Daniel Maalman, Jasper Schütz, Jaap Mutter, Edwin Dertien and Kacper Ziemanin (Ctrl-Freq) een bewerking van het Foundscape Orchestra. Een geluidskunst-installatie die met plaatselijke, ‘gevonden' geluiden composities maakt. Voor GOGBOT werd het podium en de directe omgeving tot instrument voor een site-specific muziekstuk waar o.a. een hamerende machine aan te pas kwam, wat het nodige kabaal produceerde.
Hansje van Halem, GOG-BOT, ViaOral, Julian van Aalderen, Fux News, Oskar Kish en Eddie Egal, Jelle de Graaf, Abacus Theater, Foundscape x Machina
WARP Technopolis
Hier was het leeuwendeel van de GOGBOT-expositie te zien, met kunstenaars die dit jaar een heel scala van toekomstscenario’s onderzochten: tech-optimisme, kritische reflectie, omineuze voorspellingen en innovatief escapisme; het kwam allemaal voorbij op de vier verdieping tellende expo binnen WARP. Van het hergebruiken van machines voor ‘scrap art robots’ en gerecyclede cassettes, dream machines en nieuwe manieren van marketing via digitale omgevingen, tot films waarin dromen en A.I. de beeldtaal dicteren.
UT-Create:
Een selectie van de installaties en werken die zijn gemaakt door 125 studenten van creative Technology. De beste werken werden eerder geëxposeerd in het Designlab en waren tijdens GOBOT te zien als apart onderdeel van de expo in WARP.
Stanza was met meerdere werken vertegenwoordigd. Een van de hoogtepunten van deze maker én GOGBOT editie was The Reader. Een twee meter hoog mensfiguur, bestaand uit pulserende datastromen, die reageren op data uit de omgeving. Het werk is pas on-the-spot af en relevant.
Wat als de mens in de toekomst via chips altijd in contact staat met informatie en data, wie heeft daar dan toegang tot en zeggenschap over? Wat als A.I. een deel wordt van wie wij zijn?
Horst, een installatie met geluid en een latex kippenlichaam/annex sex toy ging over toxische mannelijkheid en hoe dat wordt opgelegd door de maatschappij. Het vleesgeworden lustobject is een speeltje voor het stereotype van de misogyne tough boy; de man met z’n sixpack die lust als levensdoel heeft en alles onder controle heeft.
In The ambassy of aliens kon je met tools zoals een muziekinstrument je eigen innerlijke alien 'chanellen'. Want de ‘alien’ - het vreemde en andere - zit in eerste plaats in onszelf.
Sarah Fitterer, UT create, Bambi van Balen, Federico Poni, Stanza, Christos Constantinou, Sjoerd Mol, Saxion, FabLab, Victoria Minkova, Len Borghuis & Jay-Cee Klees, Ka Ying Charlotte Chung, Bahar Noorizadeh, Kaspersky Lab, Sjes van Beers, Antivibe, Lu Yang, Responsible Cities, Dall-E-2, Ilja Kolosovs, Zintuig, Lucien Westgeest, Hung Lu Chan, Floris Kaayk
Rijksmuseum Twenthe
Een expo die de duur van het festival bovendien ruim overschreed. Van juni tot september was de expositie SO FUTURE: GOGBOT X RMT te zien, die tot stand kwam in nauwe samenwerking met PLANETART. Er waren werken in de media van nu, zoals games, VR en A.I. maar ook een installatie met boomwortels en een sculptuur van oude bekende Constant met een sculptuur uit zijn ‘New Babylon’.
Samen zorgde dit voor een gelaagde mix van oude en nieuwe visies en reflecties op het begrip ‘toekomst’. De museale context en de aard van de werken maakten dat deze expositie zowel de gemiddelde bezoeker van het Rijksmuseum aan zich wist te binden alsook de doorgewinterde GOGBOT ganger. De ideale uitwijkplaats bovendien voor wie de hectiek van het stationsplein even wilde ontvluchten maar wel in GOGBOT sferen wilde blijven.
‘Valentine in Things City’, is een film van Viviane Komati. In een beeldtaal die aan Andreas Gursky en Wes Anderson doet denken combineert ze esthetiek met een onheilspellende visie op consumentisme en de opmars van pakketcentra. We zien een toekomst waarin de menselijke maat ver te zoeken is en A.I. regeert. De ‘stad’ uit de film is ook A.I. gegenereerd; dezelfde A.I. die wordt gebruikt om de logistieke infrastructuur van de pakketcentra te organiseren…
Stanza liet in RMT living landscapes zien: muurobjecten met een soort landkaart van kriskras lopende, oplichtende lijnen; opgebouwd uit live data van zowel bezoekers als die van de luchtvervuiling in de omgeving. Sabrina Ratté maakte een werk over een virtueel archief van planten die in de toekomst wellicht uitgestorven zijn. Een poëtische ruimte waarin middels een combinatie van hologrammen, fotografie en 3D animaties de bezoeker in een verleidelijk uitziend maar inktzwart toekomstscenario kan ronddwalen.
Stanza,Jonas Staal, Amor Muñoz, Ivar Veermaë, Sabrina Ratté, Femke Herregraven, Disnovatinn.org, Constant, Joos van Cleve, Viviane Komati, Isabelle Arvers
Metropool
De donkere zalen lenen zich uitstekend om werk te laten zien dat flink wat ruimte nodig heeft. Ook dit jaar werd er hier één werk getoond: een indrukwekkende laserinstallatie van Playmodes: ‘Espills’.
Op zaterdag hostte de Metropool de enige echte GOGBOT acid rave met de hardste underground acid van het moment. Van elf tot vijf kon je je tussen de lasers en stroboscopen helemaal stuk dansen op de meest insane klanken die de dj’s maar uit hun synthesizers konden krijgen.
Espills is opgebouwd uit robotische spiegels, laserstralen en laserscanners. De lasers projecteerden van bovenaf geometrische vormen in een spiegelend oppervlak, die door de scanners vervolgens werden omgezet in klanken. Het bewegende beeld genereerde zo z’n eigen soundtrack. Een fascinerend en elegant werk dat je voor de duur van zo’n 8 minuten liet ervaren hoe chaos geleidelijk overgaat in orde.
Xpo: Playmodes
Afterparty Acid Rave: Thomas, P. Heckmann, NKN Nightshift, DJ Draft, and Nerds with Acid.
TETEM
Keiken - dat ervaring betekent in het Japans - is een collectief dat met XR, games en films de dagelijkse realiteit uitbreidt. Via playful art, door ervaringen in de metaverse, laat Keiken ons reflecteren op hoe we samenleven. Het werk geeft een waaier aan mogelijkheden, en zo worden we bewust van hoezeer de maatschappij ons opdringt hoe we normaal gesproken voelen, leven en ervaren.
Met ‘Leafde’ maakte de zelfverklaarde ‘privileged white man’ Nieuwenhuis een augmented reality werk; een levende installatie die het verhaal van de plant - en de mensen eromheen - centraal stelt. Kunnen we planten inzetten om juist een heel menselijk verhaal te vertellen?
De Virtual Reality installatie van Keiken stelt deelnemers in staat om te transformeren tot een digitale avatar om zo verschillende gedaantes van zichzelf te ontdekken. Van kwetsbaar tot extreem krachtig, fantasievol en speels, door alles te ervaren kan je geest openen en wordt je empathische zelf even goed wakker geschud. Zo speculeert Keiken over onze toekomst en hoe die eruit kan zien.
Keiken, Ton Nieuwenhuis
Muziekcentrum
In het muziekcentrum was er op vrijdag 9 september een indoor techno party met een line-up waar je U tegen zegt.
GOGBOT x Wilminktheater x Metropool presenteerden een gezamenlijk indoor techno festival: van 23:00 tot 05:00 danste je jezelf in het zweet op de beats van de beste DJ’s die we in dit ruimte-tijd continuüm konden vinden. Naast de main stage in de grote zaal, waar de sound system je omver blies, was er voor de liefhebber nog een kleine ruimte waar de meer obscure tracks gedraaid werden. Een feest om niet te missen: of zoals onze alien overlords zeggen: “go big or go home, losers!
Benny Rodrigues a.k.a. ROD*, Ghost in the Machine, Matrixxman, Tommy Four SevenBastian Benjamin (live), Byron Yeates, Franciscus Marnick, JOZO, Spray
Er werd 21.603 keer op GOGBOT’S website gekeken door 14.329 gebruikers. De verschillende pagina’s waren goed voor 51.895 views! De grootste piek was te zien van 5-10 september met op het hoogtepunt zo’n 2.750 sessies per dag. Er zijn in totaal 732 presale tickets verkocht, een conversie ratio van 5,11%.
We verstuurden in totaal zes nieuwsbrieven (per mail uiteraard ;) naar ons immer uitdijende adresbestand. Het openingspercentage van de nieuwsbrieven was gemiddeld 30,9 %
We hebben dan ook een goede connectie met de lokale media. De Tubantia wijdde een longread aan ons waarin de thematiek van dit jaar werd toegelicht. 1Twente kwam op de openingsdag van het festival met een interview met kunstenaar en Black Brick oprichter Jacco Borggreve: hij kwam vertellen over wat GOGBOT nou zo uniek en zo GOGBOT maakt. Tijdens het festival weidden ze er ook nog een reportage aan die bestond uit een videoverslag met een verhaal erbij. De fuck Putin party kon ook op aandacht rekenen: AD schreef er een artikel over. We waren te vinden op veel informatieve sites zoals o.a. Visit Twente en adverteerden online in (o.a.) het museumtijdschrift. We hadden ook weer een mooie samenwerking met Gonzo Circus; in het juli-augustus nummer had PLANETART een editorial van acht pagina’s; met interviews met makers en besprekingen van een aantal highlights van de expositie.
Gogbot is tot slot een dankbaar onderwerp voor op de socials; stories, foto’s en tweets over o.a. de Fuck Putin Party, Gogbot laat keer op keer zien dat het een gevoelige snaar weet te raken!
Ons doel is het aanjagen van maatschappelijk debat en een optimale ontwikkeling van creativiteit om de status quo te doorbreken. We doen dit door het organiseren van landelijke events, festivals en onderzoeksprogramma’s waarbij onze insteek altijd de creativiteit van de mens is. Met een scherp randje welteverstaan. Ons programma is toegankelijk voor een breed publiek, maar heeft altijd een uitdagende, kritische, actuele en reflecterende thematiek, waarbij het voortdurend de vinger aan de pols houdt.
Wij richten ons op de openbare ruimte en zijn toegankelijk zonder gemakkelijk te zijn. Ongemak hoort, moeite doen loont. We werken samen met diverse partners uit onderwijs, kunst, cultuur, wetenschap en bedrijfsleven.
PLANETART behoort bij de zogenaamde BIS-instellingen van het Ministerie van OCW en verzorgt GOGBOT: een beeldbepalend Evenement in Overijssel. Daarnaast draagt ook de gemeente Enschede bij aan de ondersteuning van de organisatie, evenals vele fondsen en sponsoren.
PLANETART wordt sinds 2021 ondersteund door de BIS. Met de gelden en de waardering die we hebben mogen ontvangen hebben we een professionaliseringsslag gemaakt: zakelijke leiding, curatorschap, productie investeringen en marcom. We werken volgens de codes in het culturele veld. Er is een formele Raad van Toezicht opgericht en de statuten van de stichting zijn geactualiseerd. Daarnaast is de structurele samenwerking met een aantal grote landelijke en regionale partners versterkt.
PLANETART opereert vanuit WARP Technopolis, de creatieve broedplaats in het hartje Enschede. PLANETART is penvoerder van de broedplaats. We faciliteren en begeleiden tientallen talenten, kunstenaars, makers en initiatieven die terug zijn te vinden in de programmering van onze evenementen.
PLANETART is ook kernpartner van Cross-TIC, een talent- en ontwikkelingsprogramma voor de jonge makers van de toekomst. We dragen daarmee bij aan de ontwikkeling van de avant-garde kunst en de creatieve industrie; van wezenlijk belang voor de culturele voedingsbodem en het maatschappelijk welzijn in Enschede, de regio Twente en daarbuiten.
Zonder partners kan GOGBOT niet bestaan. Veel dank aan alle partners, geementelijk en anderzijds, voor het mogelijk maken van het festival. We zijn een tikkeltje recalcitrant en eigenzinnig, maar weet dat we diep van binnen van jullie allemaal houden.
Ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap
Provincie Overijssel
City of Enschede
Prins Bernhard Cultuurfonds
Rijksmuseum Twenthe
KITT Engineering
Wilminktheater / Muziekcentrum
Metropool
SPACEBAR
Saxion Hogeschool
Museum of the Future
Gonzo Circus
CATNIP
Loxam
100% FAT
AKI ArtEZ
Sickhouse
TotalImage
Decilux
WARP Technopolis
Stanlislaus Brewskovitch
Enschede Promotie
TEC ART
Gentle Rent
Fragma
Tuccer
Tetem
University of Twente
Bijzonder trots ben ik op de samenwerking en professionele groei van ons team dat voor het eerst in lange tijd zonder Coronabeperkingen een evenement kon organiseren. Dat voelde goed. En het was goed. Dat werd eens te meer ondersteund door het onderzoek van I&O-research in opdracht van de provincie Overijssel. De cijfers zijn voor u beschikbaar; ik ben vooral verheugd over het feit dat er opgeteld maar liefst 101% bezoekers waren! Een waanzinnige prestatie. Trumpiaans. Herijk de telcomputers! Verder zien we een duidelijke inhoudelijke groei (zoek zelf de passende cijfers daarbij) en een goede weerspiegeling van onze doelgroep. Het aantal nieuwe bezoekers en bezoekers van buitenlandse herkomst is fors toegenomen. Voor een cijfermannetje als ik om van te watertanden.
GOGBOT 2022 vond wederom plaats in een roerig jaar; ditmaal was het niet Corona maar Vlad de Waanzinnige die met zijn oorlogszucht de wereld in brand trachtte te zetten. Wij sloten als reactie een nieuw energiecontract af in ons hoofdpand aan het Stationsplein. Solarpunk draait niet op diesel of op Russisch gas! Fuck Poetin, wij financieren geen oorlog! 100% groene energie voor ons festival tegen een eerlijke prijs. Een waanzinnig hoge prijs, dat wel. Maar geld waar geen geweld aan kleeft. Behalve dan ons audio-visuele geweld, en dat is toegestaan. Wat willen we nog meer dan? Regie over het openbaar vervoer zodat ze niet staken tijdens onze feesten waardoor mensen met de auto moeten komen? Maar ook dat is de schuld van Poetin. Verder zetten we in op een nog meer divers en toegankelijk GOGBOT 2023. In everyone’s face. Duurzame huisvesting in een goed geïsoleerd pand zodat uw subsidiegeld niet door de muren trekt? En we willen een nieuwe creatieve directeur want Kees de Groot gaat ooit een keer met pensioen. Toch? Of kunnen we hem omzetten in A.I.? Weet hij zich aan te passen en te overleven? We’ll find out in the So Future!
Jeffrey Hofman
Zakelijk leider PLANETART